J.S. Bach, Goldberg-Variationen in Alden Biesen
Luc Ponet, orgel

Uit “IV. Teil der Clavier-Übung”: Aria mit 30 Veränderungen, “Goldberg-Variationen”, BWV 988

Luc Ponet, Van Peteghem-orgel (1788), kerk van de Landcommanderij Alden Biesen (B)

Label: Etoile Production
Bestelnummer: EDP0701
Speelduur: 74’36”
Boekje: 12 pagina’s (N, F, E)

De Goldbergvariaties van Johann Sebastian Bach behoren ondanks de hoge moeilijkheidsgraad tot zijn meest geliefde composities. Veel musici storten zich vroeg of laat op dit werk. De lange lijst van geluidsopnamen blijft daarbij zeker niet beperkt tot het instrument waarvoor het werk geschreven is, het klavecimbel. Overdreven gezegd: je kunt de bezetting zo gek niet bedenken of er bestaat wel een opname van. Kortom, dit is muziek die wel tegen een stootje blijkt te kunnen (al zullen sommige puristen daar anders over denken). De toetsinstrumenten hebben wel de overhand in de catalogus en in die lijst staan ook diverse orgelopnamen.

Ook de Belgische organist Luc Ponet heeft de Goldbergvariaties helemaal in de vingers. Dat leverde in het voorjaar van 2006 een interdisciplinair concert op met muziek, beeldende kunst, literatuur en klassieke dans. De cd is later dat jaar opgenomen op dezelfde locatie, de kapel van kasteel Alden Biesen in Belgisch Limburg.

In deze eenbeukige kerk staat een kleurrijk Van Peteghem-orgel uit 1788. Dit tweemanualige instrument zonder pedaal bezit 17 stemmen en heeft een uitgesproken zuidelijk karakter. In eerste instantie zou je dit instrument dus niet meteen met deze muziek associëren, maar dat blijkt bijzonder goed mee te vallen. Vooral de dansachtige transparantie (à la Couperin) komt hier vanwege de heldere en boventoonrijke klank goed tot zijn recht.

Het spel van Luc Ponet is zowel fijnzinnig als aanstekelijk en die aspecten zijn beide nodig in deze muziek. Een ander opvallend punt bij Ponet is zijn ongekunstelde wijze van musiceren. De muziek krijgt alle kans om voor zichzelf te spreken.

Het drietalige boekje is zowel qua vormgeving als qua inhoud goed verzorgd. Luc Ponet geeft in een kort essay zijn visie op de Goldbergvariaties en een verantwoording van zijn keuze om deze muziek op (dit) orgel uit te voeren. Verder vinden we naast enkele foto’s een biografie van de organist en de dispositie van het orgel. Ook de gebruikte registraties zijn vermeld.